Ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào sản xuất nông nghiệp là xu thế tất yếu nhằm nâng cao năng suất vật nuôi, cây trồng và hiệu quả canh tác, chăn nuôi. Công nghệ nano đã và đang đưa ra nhiều triển vọng cải thiện ngành nông nghiệp thông qua các nghiên cứu mới để kiểm soát, chẩn đoán bệnh nhanh chóng hay tăng cường khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cây trồng mà không chứa đựng những rủi ro như nhân bản vô tính, biến đổi gen…

Ứng dụng cảm biến nano giúp sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên nông nghiệp như nước, chất dinh dưỡng và hóa chất bởi các phương pháp canh tác chính xác. Việc sử dụng vật liệu nano kết hợp hệ thống định vị với hình ảnh vệ tinh của các cánh đồng, các nhà quản lý trang trại có thể phát hiện từ xa sâu bệnh hại cây trồng hoặc dự đoán thiên tai như hạn hán. Ngoài ra, cảm biến nano phân tán trên đồng ruộng cũng có thể phát hiện sự hiện diện của vi rút thực vật cũng như mức độ dinh dưỡng của đất. Bên cạnh đó, phân bón tan chậm được bao bọc dạng nano cũng đã trở thành một xu hướng nhằm tiết kiệm tiêu thụ phân bón và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Nanobarcodes và quy trình xử lý nano cũng dần được sử dụng để giám sát chất lượng nông sản. Trong những năm gần đây, việc sử dụng vật liệu nano không những được ứng dụng trong canh tác nông sản mà còn được coi là một giải pháp hữu hiệu thay thế thuốc bảo vệ thực vật truyền thống để kiểm soát dịch hại thực vật như côn trùng, vi sinh vật và cỏ dại.

Trong xu thế chung toàn cầu đó, ngày 03/12/2020, Viện Kỹ thuật Nhiệt đới, Viện Vật lý, Trung tâm phát triển công nghệ cao thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Viện Hàn lâm KHCNVN) phối hợp tổ chức hội thảo “Ứng dụng công nghệ và vật liệu nano trong nông nghiệp” nhằm đưa ra thông tin cập nhật liên quan đến việc ứng dụng công nghệ và vật liệu nano trong thực tiễn nền nông nghiệp ở Việt Nam và trên thế giới. 

Tham dự Hội thảo về phía Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam có: GS.TS Trần Đại Lâm, Viện trưởng Viện Kỹ thuật nhiệt đới; TS. Nguyễn Văn Thao, Tổng Giám đốc Trung tâm phát triển công nghệ cao , PGS.TS. Đinh Thị Mai Thanh, Hiệu trưởng Trường Đại học KHCN HN; Bà Nguyễn Thị Vân Nga, Giám đốc Trung tâm Thông tin - Tư liệu; TS. Nguyễn Vũ Giang, Phó Viện trưởng Viện Kỹ thuật Nhiệt đới; PGS.TS Hoàng Anh Sơn, PGS.TS Trần Quốc Tiến, Phó Viện trưởng Viện Khoa học vật liệu; TS. Phan Ngọc Hồng, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm phát triển công nghệ cao; GS.TS. Thái Hoàng, Chủ tịch Hội đồng khoa học Viện Kỹ thuật Nhiệt đới; GS.TS. Phan Hồng Khôi, Chủ tịch Hội đồng khoa học Trung tâm phát triển công nghệ cao; PGS.TS. Nguyễn Hoài Châu, Chủ tịch Hội đồng khoa học Viện Công nghệ Môi trường.

Ngoài ra còn có đại diện lãnh đạo: Trường Đại học An Giang, Ban chủ nhiệm Chương trình KC02, Hội Hóa học Việt Nam, Học viện Nông nghệp Việt Nam, Hội Khoa học sản phẩm thiên nhiên, Hiệp hội Phân bón Việt Nam, Hội đồng Tư vấn Thuốc Bảo vệ Thực vật, Hội doanh nghiệp Thuốc Bảo vệ Thực vật, Hội Khoa học lương thực, thực phẩm. Cùng tham dự Hội thảo là đại diện lãnh đạo một số đơn vị trong và ngoài Viện Hàn lâm KHCNVN, các trường đại học trên địa bàn Hà Nội, các nhà khoa học, cán bộ nghiên cứu cũng như những người làm trong lĩnh vực nông nghiệp có liên quan đến công nghệ nano.

GS.TS. Trần Đại Lâm phát biểu khai mạc Hội thảo

 

GS.TS Nguyễn Việt Bắc phát biểu đề dẫn Hội thảo

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, GS.TS. Nguyễn Việt Bắc cho biết: Công nghệ nano đã được nghiên cứu tại Việt Nam gần 30 năm, người tiên phong đưa công nghệ nano vào nghiên cứu phát triển ở Việt Nam từ những năm 1997 là GS.VS. Nguyễn Văn Hiệu. Trong những năm qua, công nghệ nano đã được nghiên cứu và ứng dụng vào rất nhiều ngành sản xuất khác nhau như: sản xuất gốm; vật liệu composit; sản xuất sơn. Tuy nhiên, do điều kiện kinh phí cũng như nhân, vật lực mà hiệu quả còn chưa được như ý muốn. Việc ứng dụng công nghệ nano là hướng còn khá mới, chưa phát triển rộng rãi ở Việt Nam. GS.TS Nguyễn Việt Bắc hy vọng Hội thảo sẽ được nghe nhiều ý kiến, gợi ý từ các nhà khoa học, các chuyên gia để phát triển hướng nghiên cứu ứng dụng công nghệ nano vào sản xuất nông nghiệp tại Việt Nam.

Với 10 báo cáo xoay quanh 3 chủ đề: Công nghệ vật liệu nano và nano sinh học trong nông nghiệp; Công nghệ bảo vệ thực vật thân thiện môi trường; Ứng dụng công nghệ nano trong phân bón; Hội thảo đã nêu ra những tồn tại và đề xuất một số hướng nghiên cứu ứng dụng công nghệ nano và công nghệ thân thiện với môi trường trong sản xuất nông nghiệp.

GS.TS Thái Hoàng báo cáo về  việc sử dụng vật liệu nanocomposite chế tạo màng phủ bảo quản trái cây

Ngoài các báo cáo nên trên, Hội thảo cũng tập trung trao đổi, thảo luận các vấn đề như: “Công nghệ bức xạ chế tạo và biến tính vật liệu dùng trong nông nghiệp”; Phát triển hệ thống khử mặn theo công nghệ CDI phục vụ nhu cầu xử lý nước tưới trong nông nghiệp công nghệ cao; Một số kết quả nghiên cứu, sử dụng biện pháp sinh học trong quản lý sâu, bệnh hại cây trồng ở các tỉnh phía Nam; Nghiên cứu ảnh hưởng tích hợp của vi khuẩn endophyte và nano TiO2 tới ức chế bệnh và sinh trưởng của cây Dưa lưới,.. Hội thảo là cơ hội để các nhà khoa học, nhà nghiên cứu và chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ nano và nông nghiệp, đến từ các Viện nghiên cứu, trường Đại học và doanh nghiệp trong nước trao đổi và cùng tìm ra các hướng nghiên cứu và ứng dụng phát triển mới.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm